Theo nghiên cứu, những đứa trẻ không vâng lời thường có xu hướng quyết đoán hơn, năng động hơn trong tư duy, sáng tạo hơn những đứa trẻ ngoan ngoãn.
Trong thời đại nền kinh tế tri thức, nơi mà sự đổi mới, sáng tạo và khởi nghiệp đã trở thành xu hướng chủ đạo thì những phẩm chất này càng hiếm và có giá trị hơn. Tuy nhiên, khi đứa trẻ không vâng lời theo xu hướng tiêu cực, cha mẹ cần nắm được nguyên nhân và có sự chấn chỉnh kịp thời.
Theo giới chuyên gia, nguyên nhân chính khiến trẻ không vâng lời đôi khi nằm ở cha mẹ.
Ảnh hưởng từ tấm gương của cha mẹ
Những tấm gương sai lầm của cha mẹ cũng là nguyên nhân gây ra hành vi tiêu cực ở trẻ. Ví dụ, các bà mẹ thường không lắng nghe con cái khi đang bận việc. Một cách vô hình, đứa trẻ học được cách thức “không chú ý đến những gì người khác đang nói”. Lần tới, bé sẽ chơi đồ chơi trong khi người lớn đang dạy bảo.
Những chuẩn mực vô lý của cha mẹ khiến con cái không vâng lời
Nếu có vấn đề với những tiêu chuẩn do chính người lớn đặt ra thì trẻ sẽ khó đáp ứng. Chẳng hạn, cha mẹ quy định những đứa trẻ hiếu động không được phép ra ngoài chơi. Tuy nhiên, trẻ có bản năng hoạt động và không thể tự chủ được.
Lúc này, nếu cha mẹ không thiết kế các hoạt động trong nhà thu hút được sự quan tâm của trẻ thì chính họ đang tự đẩy mình vào một tình thế khó khăn.
Việc tích tụ những cảm xúc tiêu cực ở trẻ
Đôi khi vấn đề không phải là hành vi tiêu cực của trẻ mà là trẻ đã tích lũy một số cảm xúc chưa được giải quyết. Ví dụ, nếu cha mẹ quy định không được xem phim hoạt hình lúc 6 giờ 30 tối, con cái sẽ nhìn trộm năm phút mỗi ngày khi cha mẹ không chú ý, nhưng chúng sẽ không thể xem trọn vẹn một ngày và cảm xúc của chúng sẽ không được thỏa mãn.
Thời gian trôi qua, tâm trạng của trẻ bị ảnh hưởng rất nhiều, thể hiện qua các hiện tượng khác như ăn, tắm, ngủ không đúng cách, v.v. Vì bản thân trẻ không biết mối liên hệ giữa những hành vi tiêu cực này và việc xem phim hoạt hình nên cha mẹ cần đặc biệt quan tâm.
Các chuyên gia khuyên cha mẹ nên dành thời gian cố định để trò chuyện với con mỗi ngày. Dù chỉ là năm phút, họ cũng nên giao tiếp với con một cách chăm chú. Điều này sẽ giúp cha mẹ hiểu được suy nghĩ của trẻ và mấu chốt thực sự của vấn đề.
Cha mẹdạy bảoquá dài dòngkhiếncon cái không thể “hiểu”
Các chuyên gia khuyên cha mẹ nên dành thời gian cố định để trò chuyện với con mỗi ngày. (Ảnh: ITN).
Khi cha mẹ huyên thuyên không ngừng trước mặt con, pha trộn những điều họ thực sự muốn nói với rất nhiều điều “vô nghĩa” (chẳng hạn như phàn nàn, cằn nhằn, đổ lỗi), sẽ tạo ra hiệu ứng ngược.
Điều này là do trẻ không biết chính xác cha mẹ sẽ nói gì nên phớt lờ lời nói của cha mẹ. Khi cha mẹ nói chuyện với con cái hoặc đưa ra yêu cầu, họ nên cố gắng giữ lời nói đơn giản và rõ ràng. Chỉ cần nói với trẻ mỗi lần 2 đến 3 bước, yêu cầu trẻ lặp lại những gì cha mẹ nói và thúc giục trẻ làm theo.
Cha mẹ la mắng nhưng con cái không nghe
Nhiều bậc cha mẹ cho biết, để khiến con chú ý đến lời nói của cha mẹ, họ phải la mắng và ra lệnh. Cách tiếp cận này là không khôn ngoan. Mặc dù lúc này sự chú ý của trẻ đổ dồn vào cha mẹ nhưng trẻ chỉ chú ý đến vẻ mặt tức giận trên khuôn mặt cha mẹ hơn là những gì cha mẹ nói.
Thực tế, cha mẹ càng nói chuyện nhẹ nhàng bao nhiêu thì con cái càng dễ chú ý bấy nhiêu. Nếu cha mẹ hơi tức giận, họ vẫn nên đến bên con, giúp con dừng việc đang làm, nhìn con và nói những điều con muốn nghe bằng giọng nhẹ nhàng. Bằng cách này, cha mẹ cũng có thể bình tĩnh lại.
Cha mẹ không để ý đến con Một số cha mẹ nói rằng con cái họ nói không ngừng nghỉ những chủ đề mà họ không quan tâm. Kết quả là, cha mẹ luôn tỏ ra lơ đãng khi con nói, chăm chú xem chương trình TV yêu thích hoặc đọc sách.
Khi trẻ nói, cha mẹ cũng nên đặt ra những kỳ vọng riêng cho trẻ, nhìn vào mắt trẻ, lắng nghe cẩn thận từng lời trẻ nói, trả lời trẻ bằng những từ ngữ ngắn gọn, đồng thời đặt một số câu hỏi liên quan để thể hiện rằng bạn đang lắng nghe kỹ những gì trẻ nói và phản hồi tích cực.
Trẻ con không cần cha mẹ hoàn hảo. Nhưng trẻ rất cần cha mẹ hiểu rằng cảm xúc của con cũng quan trọng như cảm xúc của người lớn. Và mỗi lần bạn chọn lắng nghe thay vì gạt...
Những "mẹo" này không có bằng chứng khoa học rõ ràng, nhưng các cụ ta ngày xưa cho rằng các cách này mang lại hiệu quả tích cực giúp con trẻ nhanh biết nói hơn.
Có những câu nói tưởng chừng như vô hại, thậm chí đầy yêu thương, nhưng lại vô tình gán cho con một "mác" mà sau này chính chúng sẽ phải mang theo suốt cuộc đời.
Nhiều bà mẹ siêu nhân về sớm hơn đón con, ngồi giúp con học bài, rồi thức khuya làm nốt việc khi con đã ngủ. Sáng mai lại đến công sở và chiều lại về sớm đón con… sự cân ...
Chị Bùi Thị Hải Yến, Giám đốc Trung tâm Tâm lý trị liệu NHC Việt Nam, là mẹ của bé gái 14 tuổi và bé trai 12 tuổi, chia sẻ bí quyết đồng hành cùng các con ở tuổi dậy thì.